Jeden z najbardziej reprezentacyjnych i okazałych budynków w Karlinie, znajdujący się przy ul. Szymanowskiego 17, czyli budynek dawnego Sądu Królewskiego obecnie „goszczący” w swoich progach siedziby wielu instytucji, jak np. Związku Miast i Gmin Dorzecza Parsęty, Straży Miejskiej, Punkt Informacji Turystycznej, czy też Muzeum Ziemi Karlińskiej.
Budowa Sądu Królewskiego
Zbudowany on został w roku 1905 przez karlińską firmę E. Hoffmanna w modnym wówczas stylu i kolorystyce schyłku XIX wieku. Ten styl wzorowany był na bardzo popularnej ówcześnie zabawie w klocki, gdzie dominowały trzy kolory mające naśladować materiały budowlane: czerwony, żółty i niebieski – czyli cegła, piaskowiec i łupek jako pokrycie dachu. Tak też pierwotnie wyglądał budynek jak widać na poniższej pocztówce z 1910 r.
![Pierwotny wygląd budynku fotografia z 1910 r [837x542]](https://cms-v2-files.idcom-jst.pl/sites/98/cms/szablony/4469/zdjecia/orign/1.jpg "Pierwotny wygląd budynku fotografia z 1910 r [837x542]")
Królewsko – Pruski Urząd Sądowy (tak brzmiała na początku jego nazwa) był małym ośrodkiem sądownictwa na Pomorzu, ale jednocześnie jednym z najważniejszych. Obejmował swoim zasięgiem poza Karlinem ok. 50 miejscowości w powiecie kołobrzesko – karlińskim. Przez pierwsze lata działalności pracowało tutaj zawsze kilku urzędników sądownictwa: sędzia, 2 inspektorów sądowych, 2 sekretarzy, 3 urzędników, komornik jak i woźny sądowy. Odbywały się także tutaj rozprawy z udziałem ławników, a kilka razy do roku, swoje posiedzenia sąd przenosił do Rymania. W latach 30-tych XX wieku w związku z kryzysem likwidowano wiele tego typu placówek w Niemczech, jednak tutejszy sąd pozostał pełniąc swoją rolę nieprzerwanie do 1945 r.
![Fotografia budynku przy ul. Szymanowskiego z 1909 r [851x545]](https://cms-v2-files.idcom-jst.pl/sites/98/cms/szablony/4469/zdjecia/orign/2.jpg "Fotografia budynku z 1909 r [851x545]")
Funkcjonowanie budynku po wojnie
Po wojnie w budynku funkcjonował polski „Sąd Pokoju”, który jako ostatnia instytucja powiatowa została przeniesiona w 1949 r. do Kołobrzegu.
Następnie w budynku zakwaterowano organizację „Służba Polsce”, która nie wykorzystywała niestety wszystkich pomieszczeń, co prowadziło do jego dewastacji. Po wyprowadzce organizacji w 1953 r. ulokowano tam w nadających się do użytku pomieszczeniach Ośrodek Zdrowia i dopiero po dziesięciu latach rozpoczęto jego gruntowną modernizację mającą na celu oddanie całego budynku na potrzeby służby zdrowia. W 1966 r. ukończono remont oraz utworzono Izbę Porodową, która jednak niebawem została przeniesiona do Białogardu a na jej miejsce przeprowadził się z tegoż miasta Oddział Rehabilitacji. Funkcjonował on wraz z Ośrodkiem Zdrowia do czasu podjęcia przez władze miasta decyzji o rewitalizacji budynku i oddaniu go „we władanie” różnym instytucjom miasta i gminy co zostało ukończone ze wspaniałym efektem w 2007 r. Na tym nie kończy się jednak współczesna historia dawnego Sądu Królewskiego, ponieważ od 2010 roku gości pod jego wieżą Muzeum Ziemi Karlińskiej.
